Historie Heidense Kapel

web-gesneden Oude Kapel -- uit krantenartikel o.j. boskerweb-Uit rapport SCENH cultuurhistorieuitsnedeVan de oudste kapel of kerk die op Stroe gebouwd is weten we heel weinig. Het verhaal gaat dat Willibrord een eerste kerkje zou hebben gesticht rond het jaar 700.

Heel vaak werden deze (houten) kerkjes op een plek gebouwd die voor de toenmalige inwoners heilig was. Soms was dat een hoogte in het landschap, een bron, een bijzondere boom of een grote kei.

Graag hadden we wat meer onderzoek gedaan naar sporen van die eerste bebouwing maar door de aanwezigheid van aaneengesloten straatklinkers net onder het maaiveld kon de meetapparatuur daar niet “doorheen kijken”, en opgraven was geen optie. Rond het jaar 1100 zou wel eens de eerste (tuf)stenen kerk op die plek kunnen zijn verschenen.

Oude verkennende onderzoeken en een redelijk nauwkeurige beschrijving , wijzen in de richting van een behoorlijk grote kerk van zo’n 30 meter lengte.(rapport SCENH-Cultuurhistorie). Wat dat betreft had Bosker hier misschien een gave om dicht bij de waarheid te komen met zijn tekening van een grote kerk op Stroe. Wanneer en onder welke omstandigheden deze grote kerk is verdwenen weten we niet precies.

web-heidense kapel noordgevel P.van Cuyck 18e eeuwDe bekende gravure van Pieter van Cuyck toont de kapel zoals hij er in 1778 uitgezien heeft. Een kerk/ kapel van een meer bescheiden maat. Misschien is dit gebouw onderdeel geweest van de grotere voorganger. En hoewel er volgens ons in de noordgevel van die prent nog vroeg-Romaanse details te onderscheiden zijn, toont de zwierige kopgevel aan dat er een verbouwing heeft plaatsgevonden naar de mode van na de Reformatie. Op een prent van een onbekende kunstenaar is te zien dat de zuidgevel in een deplorabele staat verkeerde.

web-uitsnedejpgGebrek aan onderhoud door geldgebrek (?) heeft er toe geleid dat de kapel in 1878 gesloopt werd.

We weten dus niet hoe het eerste stenen kerkje en de eventuele opvolgers er uit hebben gezien.

3D inpassing. bron Martijn vd LindenBij de heroprichting van de kapel op Stroe, is er voor gekozen om niet de kapel van Pieter van Cuyck te kopiëren maar hebben we geprobeerd om een sobere compacte kapel neer te zetten met Romaanse kenmerken zonder in historisering te vervallen. Een introvert gebouwtje met hoge boogvensters en “massieve wanden waar binnen een ieder zich even kan terugtrekken. De tufsteen en gemetselde spits zijn verwant aan de andere, van oorsprong vroeg-Romaanse kerken op Wieringen.

Voor meer informatie over de mysterieuze naam “Heidense Kapel” en de betekenis van het varken/ zwijn boven het “Noormannenpoortje” in de noordgevel verwijs ik graag naar het artikel van Henk Braad.

René Roessingh